Su Ürünleri Kooperatifleri Merkez Birliği Başkanı Ramazan Özkaya, stoklarda ve yakalanan balık miktarında 13 yıldır azalma olduğunu belirterek, balıkçılık sektörünün sürdürülebilirliğinin stokların erimesini durdurup toparlanmasını sağlayacak kararlarla gerçekleşebileceğini söyledi.
TBMM Balıkçılık ve Su Ürünleri Araştırma Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili İsmail Emrah Karayel başkanlığında toplandı.
Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Merkez Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Coşkun, su ürünleri yetiştiriciliğinde, alabalık, çupra, levrek ve somon üretimi yaptıklarını anlattı.
Yetiştirilen balıkların yarıdan fazlasının ihraç edildiğini dile getiren Coşkun, 2 bin 300 üreticinin yaklaşık yüzde 60’ının birliklerine üye olduğunu kaydetti.
Coşkun, en önemli sorunlarından birisinin su kiralama süreleri olduğunu belirterek, en az kiralama süresinin 15 yıla çıkarılması gerektiğini söyledi. Yüksek kira bedellerinin de başka bir sorun olduğunu ifade eden Coşkun, üreticinin bu fiyatların altından kalkamadığını belirtti.
Kapasitesinin üzerinde üretim yapanlara karşı para cezası dışında önlemler alınmasını isteyen Coşkun, bu durumun ihracatı olumsuz etkilediğini savundu.
“Stoklarda azalma var”
Su Ürünleri Kooperatifleri Merkez Birliği Başkanı Ramazan Özkaya, stoklarda ve yakalanan balık miktarında 13 yıldır azalma olduğunu belirtti.
Balık boylarının da küçüldüğüne dikkati çeken Özkaya, “Ekonomiye destek ve 250 bin kişiye istihdam sağlayan sektörün sürdürülebilirliği, stokların erimesini durdurup toparlanmasını sağlayacak kararlarla gerçekleştirilecektir.” diye konuştu.
Bir teknenin ne kadar balık yakalayacağının belirlenmesi gerektiğini vurgulayan Özkaya, “Kesinlikle kota uygulamasına geçmemiz lazım. İkincisi, bölgesel balıkçılığa geçmemiz lazım. Denizlerin farklı derinlikleri, farklı avcılık sistemleri var. Bir bölgeden diğerine geçen kişi, o bölge için alınmış kararlara uyacak şekilde gidip balıkçılık yapmalı.” dedi.
“10 yıl önce kasaya koymadığımız hamsiyi mumla arar olduk”
Su Ürünleri Kooperatifleri Merkez Birliği Başkan Yardımcısı Barış Zaman, balıkçılıkta acilen tedbirler alınması gerektiğini ifade ederek, dedesinin, babasının ve kendisinin bu mesleği yaptığını, bundan sonra gelecek görmediği için çocuklarını bu işe sokmayacağını söyledi.
Türkiye’nin en büyük gıda kaynaklarından hamsiyi kasaya koyamadıklarını belirten Zaman, “10 yıl önce ekonomik değeri olmaz diye kasaya koymadığımız hamsiyi mumla arar duruma geldik. Ne kadar alarm lambası varsa hamsi için yanmaktadır. 10 yıldır bunu konuşuyoruz, bir 10 yıl daha konuşacak takat kalmadı. Tam çözüm değil fakat hamside kota sistemine acilen geçilmesi gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“İşin ucunu kaçırdık”
Kota sistemine geçilmesi halinde balıkçıya destek verilmesi gerektiğini ifade eden Zaman, şöyle konuştu:
“Bir şekilde Karadeniz’de hamsiyi koruma altına almamız gerekiyor. Balığı avlayan biri olarak hamsiye koruma istiyorum. Felaket durumdayız. Teknelerimizi, ağlarımızı, makine güçlerimizi büyüttük. Devletten de destek aldık ama işin ucunu da kaçırdık. Öz eleştiri yapıyorum, burada en büyük sorumluluk balıkçıya düşer. ‘Kota gelirse vatandaş ucuz hamsi yiyemez’ diye bir yalan var. 5 sene sonra hamsi bulamayacağız. Millet ne yiyecek?”
Orkinos avcılığına gidecek teknelerin kura sistemiyle belirlendiğini anlatan Zaman, 100 kadar teknenin orkinos avcılığı için diğer türleri avlamaktan feragat edebileceğini belirtti. Zaman, bu kadar teknenin çekilmesinin diğer balıklar üzerindeki baskıyı azaltacağını kaydetti.
Komisyonda, Deniz Ürünleri Avcıları Üreticileri Merkez Birliği temsilcileri de sunum yaptı.